Mühendislik Fakültesi
Endüstri Mühendisliği

Ders Bilgileri

TAHMİN YÖNTEMLERİ
Kodu Dönemi Teori Uygulama Ulusal Kredisi AKTS Kredisi
Saat / Hafta
INE308 Bahar 3 0 3 4

Ön Koşulu Olan Ders( ler ) Yok
Dili İngilizce
Türü Seçmeli
Seviyesi Lisans
Öğretim Elemanı( ları ) Yrd. Doç. Dr. Türker ERTEM
Öğretim Sistemi Yüz Yüze
Önerilen Hususlar Yok
Staj Durumu Yok
Amacı Bu ders, tahmin ve regresyonun yaygın ve etkili olarak kullanılan yöntemlerine bir giriş niteliğindedir. Dersin hedefi, öğrencilere, nicel analiz ve istatistiksel bir yaklaşım uygulayarak yönetsel karar verebilmelerinin yollarını tanıtmaktır. Matematiksel metodoloji kullanılabilmesi ve istatistiksel sonuçların yazılı ifade edilebilmesi üzerinde özellikle durulacaktır.
İçeriği Tahmine bir giriş. Temel istatistiksel kavramlar. Regresyon Analizi: Basit doğrusal regresyon. Çoklu doğrusal regresyon. Parametrelerin en küçük kareler tahmini. Doğrusal regresyon modellerinde varsayım testi ve güven aralıkları. Modellerin test edilmesi. Veri analizi ve modellerin uygunluğu. Doğrusal zaman serisi modelleri. Hareketli ortalama. Otoregresif ve/veya ARIMA modelleri. Veri analizi ve zaman serisi modelleri ile tahmin. Tahmin hataları ve güven aralıkları.

Dersin Öğrenim Çıktıları

# Öğrenim Çıktıları
1 Öğrenci tahmin süreci ve analiz için veri toplayabilir
2 Öğrenci tahmin değişkenleri arasında ilişki analizi kurabilir
3 Öğrenci mevcut değişkenleri değerlendirerek geleceğe yönelik tahminde bulunabilir
4 Öğrenci değişkenler arasındaki ilişkinin boyut ve yönünü tespit edebilir
5 Öğrenci tahmin varsayımları kurabilir

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

# Konular Öğretim Yöntem ve Teknikleri
1 I. Tahmine Bir Giriş 1.1 Tahmin ve Veriler 1.2 Tahmin Yöntemleri 1.3 Tahmin Hataları anlatım, problem çözme, tartışma
2 1.4 Bir Tahmin Tekniği Seçme 1.5 Nicel Tahmin Tekniklerine Genel Bir Bakış anlatım, problem çözme, tartışma
3 II. Temel İstatistik Kavramlar 2.1 Yığın 2.2 Olasılık 2.3 Rassal Örneklemler ve Örneklem İstatistiği 2.4 Sürekli Olasılık Dağılımları anlatım, problem çözme, tartışma
4 2.5 Normal Olasılık Dağılımı 2.6 t-Dağılımı, F-Dağılımı ve Ki-Kare Dağılımı anlatım, problem çözme, tartışma
5 2.7 Bir Yığının Ortalaması İçin Güven Aralıkları 2.8 Bir Yığının Ortalaması İçin Varsayım Testi anlatım, problem çözme, tartışma
6 III. Basit Doğrusal Regresyon 3.1 Basit Doğrusal Regresyon Modeli 3.2 En Küçük Karelerle Nokta Tahminleri 3.3 Nokta Öngörüleri ve Nokta Tahminleri anlatım, problem çözme, tartışma
7 3.4 Model Varsayımları ve Standart Hata 3.5 Eğimin ve y-Kesme Noktasının Etkisini Test Etme 3.6 Güven ve Tahmin Aralıkları anlatım, problem çözme, tartışma
8 3.7 Tespitin ve Korelasyonun Basit Katsayıları 3.8 Model İçin Bir F-Testi 3.9 Bazı Kısayol Formülleri anlatım, problem çözme, tartışma
9 IV. Çoklu Doğrusal Regresyon 4.1 Lineer Regresyon Modeli 4.2 En Küçük Kareler Tahminleri, Nokta Tahmini ve Beklenti 4.3 Ortalama Kare Hata ve Standart Hata anlatım, problem çözme, tartışma
10 4.4 Model Yardımı: R ^ 2, Ayarlanmış R ^ 2 ve Genel F-Testi 4.5 Bir Bağımsız Değişkenin Öneminin Test Edilmesi 4.6 Güven ve Tahmin Aralıkları anlatım, problem çözme, tartışma
11 4.7 Kuadratik Regresyon Modeli 4.8 Etkileşim anlatım, problem çözme, tartışma
12 4.9 Kalitatif Bağımsız Değişkenleri Modellemek için Keyfi Değişkenleri Kullanma 4.10 Kısmi F-Testi: Bir Regresyon Modelinin Bir Kısmının Önemini Test Etme anlatım, problem çözme, tartışma
13 VI. Zaman Serileri Regresyon 6.1 Eğilimi Polinom Fonksiyonlarını Kullanarak Modelleme 6.2 Otokorelasyonun Saptanması anlatım, problem çözme, tartışma
14 6.3 Mevsimsel Değişim Türleri 6.4 Keyfi Değişken ve Trigonometrik Fonksiyonları Kullanarak Mevsimsel Değişimi Modelleme anlatım, problem çözme, tartışma
15
16 Son Sınav

Resources

# Malzeme / Kaynak Adı Kaynak Hakkında Bilgi Referans / Önerilen Kaynak
1 Bowerman, B. L., O'Connell, R. T., and Koehler, A. B. Forecasting, Time Series, and Regression Thomson Brooks/Cole Publishing
2 Gilchrist, W. Statistical Forecasting John Wiley & Sons Ltd
3 Hamilton, J. D., Time Series Analysis Princeton University Press

Ölçme ve Değerlendirme Sistemi

# Ağırlık Çalışma Türü Çalışma Adı
1 %30 Ara Sınav Ara Sınav
2 %30 Ara Sınav Ara Sınav
3 %40 Son Sınav Son Sınav

Dersin Öğrenim Çıktıları ve Program Yeterlilikleri ile İlişkileri

# Öğrenim Çıktıları Program Çıktıları Ölçme ve Değerlendirme
1 Öğrenci tahmin süreci ve analiz için veri toplayabilir 1͵4͵11 1͵2͵3
2 Öğrenci tahmin değişkenleri arasında ilişki analizi kurabilir 1͵4͵11 1͵2͵3
3 Öğrenci mevcut değişkenleri değerlendirerek geleceğe yönelik tahminde bulunabilir 1͵4͵11 1͵2͵3
4 Öğrenci değişkenler arasındaki ilişkinin boyut ve yönünü tespit edebilir 1͵4͵11 1͵2͵3
5 Öğrenci tahmin varsayımları kurabilir 1͵4͵11 1͵2͵3
Not: Ölçme ve Değerlendirme sütununda belirtilen sayılar, bir üstte bulunan Ölçme ve Değerlerndirme Sistemi başlıklı tabloda belirtilen çalışmaları işaret etmektedir.

İş Yükü Detayları

# Etkinlik Adet Süre (Saat) İş Yükü
1 Ders Süresi 14 3 42
2 Sınıf Dışı Ders Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) 14 1 14
3 Sunum ve Seminer Hazırlama 0 0 0
4 İnternette tarama, kütüphane ve arşiv çalışması 0 0 0
5 Belge/Bilgi listeleri oluşturma 0 0 0
6 Atölye 0 0 0
7 Ara Sınav için Hazırlık 2 8 16
8 Ara Sınav 2 2 4
9 Kısa Sınav 0 0 0
10 Ödev 0 0 0
11 Ara Proje 0 0 0
12 Ara Uygulama 0 0 0
13 Son Proje 0 0 0
14 Son Uygulama 0 0 0
15 Son Sınav için Hazırlık 1 12 12
16 Son Sınav 1 2 2
  90